CHRISTUSGEMEENTE

1856: Het "Belgisch Evangelisch Genootschap" ontvangt in 1856 een grote gift van mr. James Lenox uit New York, die besteed moet worden aan ‘evangelisatiewerk in Vlaanderen’. De keuze van dit protestantse genootschap valt op Antwerpen. Op 11/12/1856 wordt A.G. Zigeler in Antwerpen aangesteld als ‘evangelist’. Er wordt begonnen met bijbelstudie aan huis bij een sympathiserende protestant. In het lokaal van de Duitse Jeugdvereniging aan de Falconrui (Schipperskwartier) mag hij eind december zijn eerste kerkdienst beleggen. Deze kennen een onverwacht groot succes: Eerste Kerstdag: 32, dan 44, 56, 60 (oudejaarsavond). De bijeenkomst op woensdagavond 7/1/1857 wordt echter verstoord door een georganiseerde volksoploop, die eindigt in vernieling van het meubilair. Dhr. Zigeler kon slechts onder politiebegeleiding ontkomen (zie apart verslag). In 1860 wordt een pand aan de nabije Kommekensstraat aangekocht en omgebouwd tot kapel. Als na het aanvankelijke succes, de groei stagneert en de kerngemeente vrij klein blijft, m.n. wat het aantal bekeerlingen van uit de roomskatholieke kerk betreft, keert ds. Zigeler in september 1864 terug naar Nederland (Amsterdam). Ds. Th. A. Eggenstein (van Kortrijk) volgt hem als predikant op.

1866: In een crisisvergadering (de sponsor wilde zijn geld ‘beter’ besteden, nadat hij vernomen had dat er niet veel bekeerlingen waren) met het bestuur van het ‘Evangelische Genootschap’ te Brussel, weet Ds. Eggenstein aannemelijk te maken dat het geringe aantal kerkbezoekers niet automatisch een negatieve evaluatie tot gevolg moet hebben. Gesteund door baron Edouard Prisse van St. Niklaas (die in het centraal comité zetelde) bewijst hij de jaren daarna dat dat geen loze woorden waren. Hij werkt tot aan zijn overlijden (19/7/1899) in Antwerpen. Het bezoek aan de erediensten stijgt in zijn tijd tot ruim over de 100 personen. Vooral zijn preekstijl wordt erg gewaardeerd ook door rooms-katholieken uit de ‘gegoede burgerij’. Naast zijn gemeentewerk was deze predikant ook de bezielende kracht achter de ‘Vlaamsche Evangeliebode’ (protestantse periodiek sinds 1862) en mede-oprichter van de ‘Vlaamsche Opleidingsschool’ (1875). Over deze opmerkelijke predikant bezit onze kerk een klein archief met vele handgeschreven preken, trimestriële en jaar-verslagen etc.

1893: Op 27/1/1892 wordt besloten een nieuwe kapel te gaan bouwen aan de Bexstraat n° 13. Baron Philippe Prisse en ds. Eggenstein waren de grote stimulatoren achter deze kerkbouw. De verloedering van de buurt rond het Falconplein en de slechte staat van de kapel aldaar waren de aanleiding. Financiële steun vanuit Nederland en Duitsland was nodig en kwam ook. Baron Prisse regelde de zakelijke kant. Een verslag van de inwijdingsdienst (29/10/1893) is te vinden in de "Le Chrétien Belge", 1893, p 340, "Inauguration du temple flamand à Anvers") en in A. de Raaf, Bewaar het Pand, p 172vv. De architect was dhr. Jos. Hertoghs, die ook de naastgelegen Tweede Duitse Kerk (de ‘Christusskirche’) had getekend, en had meegewerkt aan de bouw van de synagoge aan de Bouwmeesterstraat en de Inno aan de Meir.

1901: Officiële omvorming van Zendingspost Antwerpen tot zelfstandige gemeente van de ‘Belgische Christelijke Zendingskerk’. Ds. W.A. Griethuysen, die al vanaf 1900 in de gemeente werkt, wordt beroepen als predikant en 23/2/1902 officieel bevestigd. De eerste officiële kerkeraadsvergadering vindt plaats op 24/2/1902. In de kerkeraad zetelen naast de predikant: Philippe PRISSE, Jules WAUTIER, Jacobus C. ROSSEELS En E. KNUDSEN. Opmerkelijk aan deze lijst is de aanwezigheid van een lid van de adel (baron Ph. Prisse, zoon van Edouard) en een kunstschilder/directeur van de Dendermondse Schildersschool: J. Rosseels). Ds. Van Griethuysen werkt in Antwerpen tot zijn overlijden 20/11/1913. Onderwijl worden vanuit de moedergemeente zowel in Hoboken als Berchem evangelisatieposten begonnen. Hiervoor wordt een beroep gedaan op bijbelkolporteurs. Namen als Aloy en Henning dienen hier vermeld te worden.

1914 De ‘Groote Oorlog’ drijft velen op de vlucht en veronzekert het bestaan zodanig, dat de gemeente te Antwerpen, die het toch al zonder ‘herder’ moest stellen, de verdwijning nabij is. Ds. Stap van Brussel is consulent. Met evangelist Henning weet hij de gemeenschap toch in stand te houden.

1917 Ds. J.C.B. Eyckman (V.P.K.Bende) wordt beroepen en er wordt een overeenkomst gesloten voor de duur van de oorlog met enige Waalse broeders om 2x per maand een franstalige godsdienstoefening in de kerk te houden. Hij werkt actief mee aan de oprichting van de protestantse schoutgroep ‘Marnix’. Op 1/3/1935 gaat ds. Eyckman met pensioen.

1936 Ds. J. Homan (predikant te Brussel) wordt predikant, nadat hij eerst als consulent actief is geweest. Hij diende enkele jaren gelijktijdig te Brussel en te Antwerpen (geldgebrek bij de B.C.Z.K.). Hij loodst met vaste hand de gemeente doorheen de Tweede Wereldoorlog. Hij werkt tot 28/2/1948, waarna hij zich naar Nederland laat beroepen. Ds. P.Cornet wordt consulent. Pogingen om de kerk te restaureren lopen vast op geldgebrek.

1950: Intrede van ds. A.G. Barkey Wolf (10/9) komend vanuit Nederland, waar hij wegens een echtscheiding als predikant van de Geref. Kerken vroegtijdig met emeritaat had moeten gaan. Door zijn beeldrijke prediking en brede culturele belangstelling trekt hij volle kerken. Hij werkt in Antwerpen tot zijn emeritaat in 1958. Ter gelegenheid van het eeuwfeest (1956) van de gemeente vinden diverse activiteiten plaats en slaagt men er in met hulp van vele milde gevers de kerk geheel te restaureren.

1958: ds. J.H. Dorgelo, op dat ogenblik actief te Gent, aanvaardt het beroep naar Antwerpen. Er ontstaan goede contacten met de naburige Gereformeerde Kerk (Sanderusstraat 77). Het gezamenlijk jeugdwerk bloeit. Samensprekingen over een eventuele samensmelting worden gestart, maar vinden uiteindelijk geen doorgang. In 1965 neemt hij afscheid van de gemeente en keert terug naar Nederland. Ds. Barkey Wolf neemt vanuit zijn woonplaats Zeist het consulentschap op zich. Zijn pied à terre bevindt zich aan de Jan van Rijswijcklaan..

1966 De evangelisatiepredikant van Brussel, ds. mr. B.C. Carp wordt beroepen. Mede door zijn missionaire bezieling wordt een wijkgemeente gesticht op de Antwerpse Linkeroever (1980, gevolgd door de aanstelling van een evangelist, J. Snaterse (1981) en ingebruikname van eigen kerkelijk centrum op de Linkeroever). Jarenlang is ds. Carp ook consulent van de franstalige gemeente die haar diensten in hetzelfde kerkgebouw houdt. Hij begeleidt het proces van fusie tussen de drie Belgische Protestantse Kerken tot de Verenigde Protestantse Kerk in België (V.P.K.B). Overheidserkenning wordt aangevraagd en verkregen. Op 16/9/1984 aanvaardt hij een beroep naar Nederland. Ds. A.R. Beukenhorst wordt consulent.

1986: D. Wursten, kandidaat-predikant in de Nederlandse Hervormde Kerk wordt bereoepen en bevestigd als predikant (26/1). In datzelfde jaar wordt het kerkgebouw van buiten nog eens geheel opgefrist en wordt er een nieuwe torenspits geplaatst ter vervanging van de ‘voorlopige’ afdekking die geplaatst was na het afbreken van de oorspronkelijke toren in 1967. Per 1/10/1986 wordt het werk rond het ‘bijbelhuis’ (reeds bestaand kinderclubwerk in Antwerpen-Noord) door de kerk geadopteerd. Het 100-jarig bestaan van het kerkgebouw wordt in oktober 1993 gevierd met een bijbeltentoonstelling, een concert en een feestelijke eredienst. Vandaag de dag kenmerkt de Christusgemeente zich als een geloofsgemeenschap, die tegelijk ‘bewust protestant’ wil zijn èn betrokken op wat er in kerk en samenleving gebeurt. De houding van ‘proselitisme’ en ‘isolationisme’ zoals die kenmerkend was voor de beginperiode is langzamerhand vervangen door een oecumenische opstelling en een sociale en culturele openheid voor het leven in de stad Antwerpen. Zijn dienstverband wordt beëindigd op 1 april 2006. Sindsdien is de gemeente vacant.

2004: erkenning als historische monument en aanbesteding van de bouw van een pijporgel te bouwen. Klassieke orgelbouw Marc Nagels (Kozen) krijgt de opdracht om een eenmanualig kerkorgel te bouwen, gebaseerd op het concept van de Duitse Silbermann/Hildebrandt orgels. De inhuldiging volgt op 22 mei 2005.

2006 Ds. Wursten aanvaardt een beroep naar Genk en legt op 1/04/2006 de pastorale verantwoordelijkheid voor de Christusgemeente neer. Onder leiding van ds. G. Schouten (consulent) beroept en vindt de gemeente een nieuwe voorganger in vicaris J. Visser.