|
Mattheüspassie
van Willem Ceuleers
Palmzondag 13 april 2014(16u St. Lambertuskerk,
Brussel-Laken)
Goede Vrijdag 18 april 2014(20u St. Antoniuskerk,
Antwerpen )
Reprises in 2015 (Wouw, Antwerpen en Sinaai)
Na de uitvoeringen
van de Johannespassie in 2012, gevolgd door reprises in 2013, vond Willem
Ceuleers dat het tijd werd om de 'passie volgens Mattheüs' onder handen te
nemen. Hij deed dit opnieuw in oude stijl (tussen Schütz en Bach - deze keer
iets meer neigend naar Schütz dan naar Bach).
NB:
Beide malen om een
concertante uitvoering.
Uitgebreide
teksten
toelichting:
Ceuleers laat zich in deze compositie niet zozeer leiden door de late
barok van Bach (met z’n grote emotionele gebaren), maar veeleer door de
vroege barok (à la Heinrich Schütz) waar niet de emotionaliteit maar de expressiviteit
centraal staat: er moet een verhaal verteld worden met
muzikale middelen. Centraal staan dus de recitatieven, de dialogen en de turbae
(de reacties van ‘het volk’). Af en toe wordt de handeling
stilgezet en klinkt er een koraal. Deze ‘koren’ dienen als rustpunten. Ze
roepen de luisteraar op om op het vertelde te reflecteren. Zes maal groeit
een koraal uit tot een ‘klein geestelijk concert’ voor sopranen en bas. Het
steeds eenzamer worden van de ‘Mensenzoon’ wordt muzikaal gespiegeld in het
gradueel afnemen van het aantal stemmen in deze aria’s. De tekst van
Mattheüs is niet alleen veel langer dan die van Johannes (verhouding 3:2)
maar ook veel levendiger. Er gebeurt van alles, er is interactie en dialoog.
De recitatieven zijn dan ook behoorlijk levendig en vormen een muzikale
uitdaging op zich. Naast veel bijrollen valt de instrumentale begeleiding
van de woorden van Jezus op met 4 gamba’s, ranket en b.c. Het werk vereist
minimaal 4 zangers en 4 instrumenten, maar komt beter tot z’n recht in een
royalere bezetting, waar het A.C.M. dan ook voor gekozen heeft, waar naast
de solisten ook een barokorkest en een koor aan meewerken. |
