Feestdagen

home | up

Feestdagen zijn in Europa vaak van christelijke origine omdat Europa nu eenmaal meer dan 1000 jaar quasi exclusief christelijk was. Cultuur groeit in de tijd (cumulatief, evolutionair). Je voegt je daarin, als je er deel van wilt uitmaken en zo kun je je bijdrage leveren aan de groei ervan (en wie weet - op lange termijn - ook de verandering een beetje beïnvloeden). Rond Kerst was er dan van alles te doen over de Kerststal. En dan vooral over de symbolische betekenis ervan. Die was christelijk. Tsja, nogal wiedes. De vraag of die christelijk was of enkel cultureel was een vals dilemma. Beide natuurlijk.

Toelichting: Als het christendom sinds de late Middeleeuwen de cultuur van West-Europa (mede) heeft vormgegeven zijn veel cultuuruitingen christelijk. Punt aan de lijn. De vraagstelling (òf-òf) is dus fout. De kerststal is cultureel christelijk en typisch westers tegelijk. De echte vraag voor iedereen is de volgende: Hoe gaan we (christenen, atheisten, ietsisten, moslims etc.) om met het feit dat de West-Europese cultuur nu eenmaal gestempeld is door het christendom? Voor geïnteresseerden: Het verhaal van de eerste live kerststal, Franciscus van Assisi in Greccio, ca. 800 jaar geleden

Gelukkig kunnen de meeste mensen (ook de meeste atheisten en moslims) genieten van die feestdagen, gewoon omdat ze vrije dagen zijn. In een opiniestuk in DE Morgen pleitte Mark Elchardus ervoor om van die religieuze connotatie dan ook geen punt te maken. Jammer genoeg stelde hij aan het einde voor om er toch weer wel een punt van te maken, maar dan andersom: Hij wilde een 'religie-swap'. Lever een christelijke feestdag in voor bijv. een islamitische. Jammer, niet omdat ik iets tegen de islamitische feesten heb. Helemaal niet, hoe meer aanleidingen om te feesten, hoe beter voor de mens. Is hij tenminsten weer even mens met de mensen !

Maar de officiele vrije dagen, laat die met rust ! Die zijn historisch gegroeid en we hebben er al veel te veel moeten offeren op het altaar van de 24-uren 7-dagen-op-7 economie. En we hebben geen behoefte aan een re-religionisering van de vrije dagen, want waar is de grens en wat met die arme religies die geen officiele dagen hebben. En de minderheden en zij die geen religie hebben. Kortom, dat is vragen om ellende. Ik schreef een korte reactie op het stuk

 

transcript DM 8 januari 2017

In de donkere Middeleeuwen waren er wel meer dan 100 vrije dagen, allemaal gekoppeld aan christelijke hoogdagen of heiligen. Even kort door de bocht: de reductie van de mens tot arbeidskracht heeft in de loop der eeuwen aan deze reeks vrije dagen gesnoept tot er bijna geen meer over zijn. Gelukkig zijn degenen die er nog resten nu per wet vastgelegd. Kwestie van te voorkomen dat het kapitalisme ook die dagen nog zou opeisen. Onderwijl zijn die feestdagen ook nog eens heerlijk geseculariseerd. Het zijn gewoon dagen dat iedereen ontslagen is van de plicht om te produceren, en de vrijheid krijgt om mens te zijn met elkaar, familiaal, met vrienden, of gewoon lekker niets doen. Houden zo, zou ik zeggen. En vooral niet opnieuw invullen met religie ! Dan worden het weer twistappels, en voor je het weet eist ‘de markt’ ze dan op.