Ausonius en Toulouse

4de eeuws gedicht/poème du 4ème siècle

• Up • Als godin van de dageraad rees E • Ausonius Toulouse • Gryphius Rose • The Spectator • De rosis nascentibus • La Rose- histoire •
• De rosis nascentibus •

Toulouse
Je ne laisserai jamais dans l'oubli Toulouse, ma nourrice. Un rempart de briques l'enveloppe de ses vastes contours : à ses côtés coule le beau fleuve de la Garonne. Des peuples sans nombre répandent la vie dans cette cité, voisine des Pyrénées chargées de neige, et des Cévennes couvertes de pins, assise entre les villes de l'Aquitaine et les nations de l'Ibérie. Elle a donné naissance à quatre villes, sans s'épuiser ou perdre un seul de ses habitants; les colonies qu'elle a créées, elle les embrasse toutes en son sein.

vertaling E.-F. Corpet, 1843

for English, see below the picture

Tolosa

Non umquam altricem nostri reticebo Tolosam,

octilibus muris quam circuit ambitus ingens

perque latus pulchro praelabitur amne Garumna,

innumeris cultam populis, confinia propter

inguida Pyrenes et pinea Cebennarum,

inter Aquitanas gentes et nomen Hiberum.

quae modo quadruplices ex se cum effuderit urbes,

non ulla exhaustae sentit dispendia plebis,

quos genuit cunctos gremio complexa colonos.

Ausonius, Ordo Urbium Nobilium, een gedicht waarin 20 steden worden geëerd, waaronder 5 uit Gallie: Trier, Arles, Narbonne, Toulouse en Bordeaux.

Toulouse

Nooit zal ik over u zwijgen, Toulouse, stad die mij heeft gevoed; die met rode baksteen muren een immens gebied omgeeft; langs uw zijde stroomt de Garonne, die schone machtige rivier; van overal komen de mensen, ontelbaar zijn ze, en geven leven* aan uw stad; begrensd wordt ge enkel door de besneeuwde toppen der Pyreneeën en de naaldboomrijke heuvels der Cevennen; centraal gelegen tussen de steden van Aquitanië en de volkeren van Iberia.

Een viervoud van steden is uit u uitgestroomd, toch hebt ge geen inwoner verloren: omarmd hebt gij ze, aan uw hart gedrukt, al uw ondernemende* kinderen.

* opmerking: Zowel 'cultam' als 'colonos' (beide derivaten van 'colĕre') heb ik hier associatief vertaald.

De laatste zin verwijst naar vier nieuwe wijken, voorsteden ('kolonies').

Never will I leave unmentioned Toulouse, my nursing-mother,
who is girt about with a vast circuit of brick-built walls,
along whose side the lovely stream of the Garonne glides past,
home of uncounted people, lying hard by the barriers
of the snowy Pyrenees and the pine-clad Cevennes
between the tribes of Aquitaine and the Iberian folk.
Though lately she has poured forth from her womb four several cities,
she feels no loss of her drained populace, enfolding in her bosom
all whom she has brought forth, though emigrants.

footnote: Toulouse had thrown out four new suburbs, and thus, while founding new “cities,” did not lose her “emigrants.” In Epist. xxx. 83 Ausonius speaks of Toulouse as quinqueplicem in allusion to the same extension.

transl. Hugh G. Evelyn-White, (Loeb CL 96)

• Als godin van de dageraad rees E • Ausonius Toulouse • Gryphius Rose • The Spectator • De rosis nascentibus • La Rose- histoire •