Noël Nouvelet
[ Home ] [ kerstliedjes ] [ Kerst-midrash ] [ Kerst in Greccio ] [ Noel nouvelet ] [ Kerstmeditatie ] [ Kerstgedicht ] [ Kerstverhaal ]
Noel nouvelet Een frans kerstlied met partiële vertaling
historie
Dit is één van die vroege Franse kerstliederen, Noels, die het Kerstverhaal
in zijn volledigheid vertelt op een vrolijke en tegelijk mysterieuze manier.
Het mystieke karakter van de beelden is spijtig genoeg later vaak aangepast
aan de meer 'verlichte' smaak, waardoor het een tamelijk banaal kerstliedje
werd, maar nog altijd leuk om te zingen, fris. Het oorspronkelijke Noel
Nouvelet werd gezongen op Driekoningen (zie het laatste couplet, waar
sprake is van de 12de dag - Twelfth Night) en was één van de populairste kerstliederen in
de zestiende eeuw. François Villon koesterde een handgeschreven kopie en
Rabelais (Pantagruel) laat Panurg zijn ideale vrouw beschrijven onder
verwijzing naar een vers van het lied.
Tterzijde: nouvelet betekent in het Frans zowel; “nieuw” als “nieuwtje”.
kerkelijke lotgevallen
De Anglicaanse geestelijke J.M.C. Crum kwam samen met Martin Shaw halfweg de 20ste eeuw op het vreemde idee om een Paaslied op deze melodie te publiceren (Now the green blade riseth from the buried grain..., NEH, 115), wat via een Duitse bewerking (Jürgen Henkys EG 98) uiteindelijk resulteerde in een Nederlands lied van Sytze de Vries (ZG5, lied 49): “Graan dat in de aarde, in het graf neerdaalt”. (Dit lied is geselecteerd voor de bundel Tussentijds, nr. 155). De melodie werd in Protestants Nederland echter in één klap heel bekend omdat het Adventsprojectlied van Kind en Zondag in 2002 van deze melodie was voorzien. Een tekst van Joke Ribbers met een loodzware gang (“In het droevig duister staat een winterboom”) voorzag de projectplaatjes van passende praatjes, maar was totaal onaangepast aan en niet passend bij de melodie, soit:
Hieronder een deel van de originele Franse tekst met vertaling (ik heb het complete lied nog nergens aangetroffen)
Daaronder een, qua tekst, afgeplatte versie met een gedeeltelijke (zingbare) Nederlandse vertaling.
Ik heb ook een vlotte begeleiding van het internet geplukt en wat aangepast. Die is hier als PDF te downloaden
Hier een sympathieke Franse versie door Delphine Gallay (van mij mag het nog wat luchtiger, vrolijker en rapper, maar goed...):
Originele tekst met vertaling
|
Noël nouvelet ! Noël chantons icy dévotes gens, rendons à Dieu merci; chantons Noël pour le Roi nouvelet: Noël nouvelet ! Noël chantons icy !
Quand m'esveilly et j'eus asses dormy, Ouvris mes yeux, vis un arbre fleury, Dont il issait un bouton vermeillet. Noël nouvelet ! Noël chantons icy !
Quand je le vis, mon coeur fut resjouy Car grande clarté resplendissait de luy, Comme le soleil qui luit au matinet. Noël nouvelet ! Noël chantons icy !
L'estoile vint qui le jour esclaircy, Et la vy bien d'ou j'estois départy En Bethléem les trois roys conduisaient. Noël nouvelet ! Noël chantons icy !
L'un portait l'or, et l'autre myrrhe aussi, Et l'autre encens, que faisait bon senty : Le paradis semblait le jardinet. Noël nouvelet ! Noël chantons icy !
Et l'autre jour je songeais en mon lict Que je voyais ung Enfant si petit Qui appelait Jésus de Nazareth. Noël nouvelet ! Noël chantons icy !
En douze jours fut Noël accomply; Par douze vers sera mon chant finy, Par chaque jour j'en ai fait un couplet Noël nouvelet ! Noël chantons icy !
|
Een nieuw kerstlied, komt Laten we zingen, Vrome lieden, dankt God; zingt kersliederen voor de kersverse Koning. Noël nouvelet..
Toen ik uit mijn slaap ontwaakte, zag ik in een bloeiende boom waaruit een bloedrode roos ontlook. Noël nouvelet...
Mijn hart sprong op van vreugde toen ik dat zag, want de knop straalde als de zon in 't ochtengloren Noël nouvelet..
De ster verscheen die de dag verlichtte, ik zag haar toen ik vertrok, zo kwamen de drie koningen in Bethlehem. Noël nouvelet..
De eerste droeg goud, de tweede mirre De derde had wierook, die de tuin parfumeerde, zodat ze mij wel een paradijs scheen. Noël nouvelet..
En de volgende dag droomde ik op mijn bed van een kind, zo klein, Jezus van Nazareth heette hij Noël nouvelet..
Twaalf dagen horen bij de Kerst. Twaalf verzen heb ik, dus is mijn lied compleet. (een nieuw Kerstlied) Noel nouvelet.. |
Zingbare versie:
|
Noel nouvelet, Noel chantons ici,
En Bethleem, etant tous reunis,
Bientot, les Rois, par l'etoile eclaircis,
L'un partait l'or; l'autre l'encens bem; |
’t is weer Kerst geworden, in ’t Frans ‘Noël’
Chantons Noel …
In de stad gekomen troffen zij elkaar
Spoedig kwamen wijzen aan in Bethlehem
Goud en mirre was er, wierook zonder prijs, Chantons Noel …
|
© Dick Wursten (fair use policy)
This site was last updated
October, 2023